Als kleuter wilde ik het liefst Kitty heten. Machteld vond ik maar een stomme naam. ‘Hoe?’ vroegen mensen als ik mijn naam zei. En dan maakten ze er toch Mechtild van, of Magda. Ik schaamde me voor mijn naam en ook voor mijn gekke ouders, die me zo genoemd hadden omdat ze Machteld een stoere meisjesnaam vonden. Maar ik wilde helemaal niet stoer zijn. Ik was liever zoals mijn buurmeisje Kitty. Zij was al acht, en vol zachte vrouwelijkheid in de dop. Zij mocht haar lange blonde prinsessenharen wél los dragen en droeg de lakschoentjes waar ik met mijn ‘goed-voor-je-voeten’-Piedro-spekzolen’ alleen maar van kon dromen. Zoals Kitty wilde ik zijn, en mijn naam paste daar alvast niet bij. In combinatie met mijn achternaam was het sowieso een onuitsprekelijk geheel.
Lang niet iedereen noemt elkaar bij de naam. Geliefden noemen elkaar liefkozend Schat, Lieverd, Poepie, Scheetje, Honnieponnie, Toetie, Tijgertje. Of plagen elkaar met Dikke, Bolle, Lekkerbekje, Floddertje, Trollie. Daar moet je wel een beetje mee oppassen: ‘Dikkertje’ kan liefkozend bedoeld zijn, maar komt hard over als je al jaren worstelt met je lichaamsgewicht. En ook naamplagen als KristadePista, AnneliesdePies, JoepdePoep, zoals vroeger op school gebeurde, is wat mij betreft uit den boze. Een naam is kwetsbaar. Je draagt hem je hele even bij je en je komt er niet zomaar van af.
Als je je naam niet mooi vindt, of niet bij je passen, dan mag je jezelf gerust anders noemen. Mijn stiefzus Margreet kondigde aan dat ze voortaan als Lou door het leven ging. Mijn moeder heet officieel Aagje, maar iedereen kent haar als Atie. Een officiële naamswijziging kan wel, maar daarvoor gelden strenge regels en moet je een verzoek indienen bij de rechtbank.
Een naamswijziging staat vaak symbool voor een belangrijke overgang in je leven. Je laat je oude ik los en stapt met je nieuwe naam een nieuwe levensfase in. Je nieuwe naam drukt dan beter uit wie je ten diepste bent. Dat doet me denken aan een gedicht van Neeltje Maria Min. Deze Nederlandse dichteres publiceerde trouwens eerst onder het pseudoniem Sophie Perk. Want schrijvers en artiesten mogen zich vermommen achter een schuilnaam. Het gedicht gaat zo:
Mijn moeder is mijn naam vergeten,
mijn kind weet nog niet hoe ik heet.
Hoe moet ik mij geborgen weten?
Noem mij, bevestig mijn bestaan,
laat mijn naam zijn als een keten.
Noem mij, noem mij, spreek mij aan,
o, noem mij bij mijn diepste naam.
Voor wie ik liefheb wil ik heten.
Machteld betekent ‘kracht in strijd, dappere strijdster’. Al wilde ik vroeger niet stoer zijn, moedig ben ik wel. Als ik iets eng vind, zoals spreken in het openbaar of een blog publiceren, dan laat ik mijn angst mij er niet van weerhouden.
Met mijn doopnaam Anna ben ik vernoemd naar mijn oma. Mijn opa noemde haar overigens nooit bij haar naam, hij noemde haar Moe. En zij noemde hem Vader. Ze noemden elkaar bij hun functie. Zo ging dat in die tijd. Ik ben blij dat ik naar haar vernoemd ben. Ze is mijn moeders moeder en staat voor alle vrouwen die mij voor zijn gegaan en met wie ik in de vrouwenlijn verbonden ben. Anna betekent ‘genade, begenadigde, lieflijke’. Juist de combinatie van mijn namen past bij de zachte kracht waar ik voor sta. Niet alleen maar dapper en krachtig, niet alleen maar lief en genadig. Zo heb ik me verzoend met mijn naam en probeer ik mijn naam eer aan te doen.
Het klopt dat ik geen Kitty heet. Machteld Anna is mijn naam. Hebben mijn ouders heel treffend gekozen.
Machteld Anna
- Hoe blij ben jij met je naam?
- Zoek de betekenis van je naam eens op. Hoe goed past deze naam jou?
- Naamspelletje voor de feestdagen: Noem bij iedere letter van iemands naam
een kenmerkende eigenschap/talent/eigenaardigheid van die persoon.