In het sprookje van de kikkerprins kust de prinses uiteindelijk de kikker, waarop het diertje verandert in een prachtige prins. Maar eerst moet het verwende prinsesje zich over haar weerzin heen zetten en de goede kanten van de kikker leren zien. Ze moet, als het ware, eerst van de kikker leren houden. Dit sprookje doet me denken aan Appreciative Inquiry (A.I.), een methode die de laatste jaren in zwang is om veranderingsprocessen in organisaties te faciliteren. Vertaald als ‘waarderend onderzoeken’, is het centrale uitgangspunt van deze methode dat je organisaties bouwt op wat goed werkt in plaats van te fixeren op wat niet werkt.
Traditionele methoden zijn gericht op het oplossen van problemen, waardoor we vergeten te kijken naar wat er wel goed gaat. Overal gaat wel iets goed en aan iedereen valt wel iets goeds te ontdekken. Een van de vragen die bij A.I. wordt gesteld is: Wat waardeer je, zonder bescheiden te zijn, het meest in jezelf, je werk en jouw organisatie? Hoe motiverend deze vraagt werkt, ontdekte ik jaren geleden toen me werd gevraagd in te vallen als teamcoach bij een grote financiële instelling. Ik kwam net voor aanvang binnen en er was geen tijd meer voor overdracht. Mijn opdrachtgever liep met me mee naar de zaal en onderweg vroeg ik hem of hij me nog iets mee kon geven over de groep. Het was even stil en toen zei hij: “Hou gewoon van ze”. Ietwat verwonderd over zijn opmerking ging ik aan de slag. Ik richtte me op de sterke punten van het team en wat ze in elkaar waardeerden. Door de aandacht te richten op de kracht en de drijfveren van het team en hoe deze uit te breiden, werd het een bijzonder energieke en vruchtbare bijeenkomst.
Later besefte ik dat dit het beste advies is dat ik ooit gekregen heb. Het is namelijk in iedere situatie toepasbaar. Een spannende presentatie houden voor een ‘lastige’ groep? Hou gewoon van ze, dan beschouw je ze niet meer als lastig maar ga je op zoek naar hoe je ze kunt bereiken. Pubers thuis die lamlendig rondhangen? Hou gewoon van ze, dan ga je in plaats van je te ergeren, op zoek naar wat zij op dat moment van jou nodig hebben (waarschijnlijk gewoon dat je ze met rust laat). Vol stress in de file? Hou gewoon van ze en je stress maakt plaats voor een nieuwsgierig afvragen waar je medeweggebruikers vandaan komen en wat ze thuis zullen aantreffen. Als je even niet weet hoe je met je team, je collega, je klant, je partner, je kind, je vrienden om moet gaan: Hou gewoon van ze. Dan stel je je open en vergroot je de kans dat de ander zich ook openstelt voor jou. Dan zie je het goede wat de ander te bieden heeft. Als houden van je te gortig is, vraag je dan af: Wat is het goede in jou? Of: Wat kan ik van je leren?
Wat je aandacht geeft groeit. Richt je op het goede en het zal zich uitbreiden. Wie weet in wat voor moois de ander verandert. In ieder geval gedraag jij je hoffelijker en dat maakt jou stukken aantrekkelijker. Wie weet door wie jij dan wordt gekust.